(จากบทความที่เขียนไว้เมื่อปี 2015)
ผมชอบดื่มกาแฟ หลายครั้งการยกตัวอย่างหรือตั้งคำถามในการสอน จึงมักถามเกี่ยวกับกาแฟ
ครั้งนี้ก็เช่นกันครับ สมมติเหตุการณ์ว่า จะชงกาแฟโดยใส่ผงกาแฟ น้ำตาลลงไปน้ำร้อน แล้วก็ใช้ช้อนคน
เราใช้พลังงานรูปแบบไหนในการชงกาแฟ
พลังงานความร้อน (Thermal Field) อันนี้ได้จาก น้ำร้อน (Substance)
พลังงานกล (Mechanical Field) อันนี้มาจากคนชงกาแฟส่งผ่านช้อน (Substance อีกหนึ่งในระบบการชงกาแฟ)
ตัวการหลักที่ต้องการจริงๆคือการละลายของกาแฟและน้ำตาลในน้ำร้อน (Dissolve)
โจทย์ที่ผมมักถามเป็นประจำคือ ชงกาแฟโดยที่ไม่ต้องใช้ช้อนคน ได้หรือไม่
พอสิ้นสุดคำถาม ธรรมชาติของมนุษย์ในกระบวนการคิดก็ทำงานแบบ Trial & Error แอบทำงานโดยไม่ต้องบอกเรา คำตอบประเภทที่ว่า ไม่ต้องคน รอนานๆ เทแบบชาชัก หรือเขย่า เป็นคำตอบปกติที่น่าจะได้ยินในเสี้ยววินาที หลังสิ้นสุดคำถาม ผู้เขียนเคยพูดถึงกาแฟเม็ดฟู่ในบทความก่อนหน้า ไอเดียแบบนี้มีที่มาอย่างไร และจะสามารถสร้างไอเดียใหม่ๆมากกว่านี้ได้หรือไม่
หากกาแฟเม็ดฟู่ (Chemical Field) เป็นการใช้ผลลัพธ์ของการเกิดฟองสร้างการเคลื่อนไหว เราก็ยังใช้รูปแบบพลังงานแบบเดิม (Mechanical Field)
ในการใช้ TRIZ ช่วยสร้างไอเดีย วิธีการง่ายๆแบบหนึ่งคือการเปลี่ยนรูปแบบพลังงาน โดยใช้ตัวช่วยจำชื่อ MAThChEM (IB)
ถ้าระบบเดิมที่เราสนใจนั้น ใช้รูปแบบพลังงานเชิงกล เราอาจใช้คลื่นเสียง ไม่ว่าจะเป็น Acoustic / Ultrasonic มาสร้าง Cavitation ถ้ายังหวังให้เกิดฟองเคลื่อนที่น้ำร้อน ก็คล้ายกับกาแฟเม็ดฟู่ คือเปลี่ยนรูปแบบการให้พลังงาน แต่จุดเกิดเหตุยังคงเหมือนเดิมคือ เชิงกล ทว่าระบบตั้งต้นหน้าตาจะเปลี่ยนไปเยอะ
หรืออาจใช้ Microwave คราวนี้เขย่าได้ทั้งเร่ง Dissolve และความร้อน Microwave นี่ผู้เขียนคิดว่ามันอยู่ในกลุ่ม Electromagnetic (EM)
ถ้าเราเอาส่วนผสมทั้งหมดไปต้ม (Thermal Field) ก็ได้ผลลัพธ์เช่นเดียวกัน
หรือเราอาจจะปรับเปลี่ยนโดยผ่านกระแสไฟฟ้าเข้าไป หวังพึ่งพา Osmosis ของกาแฟหรือน้ำผ่านเข้าหากัน หรือเราอาจจะค้นพบ Enzymes ที่ช่วยให้โครงสร้างของกาแฟเข้ากับน้ำได้ง่าย เราอาจทำให้ผงกาแฟที่ละเอียดอยู่แล้วเกิดสภาวะ Capilary
นี่คือความเร็วของ MAThChEM (IB)
แล้วจะคิดอย่างอื่นได้อีกหรือไม่
ถ้าผู้อ่านอยากจะพักผ่อน การนวดฝ่าเท้าก็เป็นที่นิยม
การนวดปกติใช้ Mechanical Field
สาหัสหน่อยก็นวดประคบร้อน เดิมก็หาอะไรไปเก็บความร้อน แล้วนำมาประคบ หลังๆนี้มีแผ่นแปะให้ความร้อน ทำงานเมื่อโดนอากาศ (Mechanical + Thermal Filed)
โบราณนิดนึงก็ยาหม่อง (Mechanical + Chemical Filed)
บางแห่งผมเดินผ่าน เห็นใช้การผ่านกระแสไฟฟ้าเข้ากล้ามเนื้อ (Electrical Field)
M / MTh / MCh / E ถูกใช้ไปแล้วในกระบวนการนวดฝ่าเท้า
เราจะสร้างวิธีการใหม่ๆ ก็อาจนึกถึง Field ที่เหลือในที่นี้คือ Acoustic / Intermolecular / Biological Field
ผู้อ่านสังเกตุเห็นอะไรที่ TRIZ ปกติไม่สอนมั้ยครับ เราคิดเองได้ และดูจะมีประโยชน์ครับ หากเราเห็น Pattern ของการใช้พลังงานในการนวดฝ่าเท้า เราก็สร้างแนวคิดนี้ได้ครับ
MM MA MTh MCh ME MEM MM MI MB อันนี้เป็นตัวอย่างโดยตั้งหลักที่ Mechanical ถือได้ว่าเป็นการใช้ Bi-System (หนึ่งใน Technical Evolution อีกหัวข้อนึงของ TRIZ) แต่เป็นการผสมเฉพาะ Field
ผู้อ่านลองสร้างไอเดียการนวดฝ่าเท้าในอนาคตนะครับ และสามารถเลี้ยวกลับไปชงกาแฟแบบที่ไม่ต้องใช้ช้อน ลองดูน่าครับเริ่มจาก MAThChEM (IB) และลูกหลานของมัน MM MA MTh MCh ME MEM MM MI MB ..>..ThCh..>..BB เป็นต้น
